Oost 2010

oost1

Tijdschrift voor ruimte en cultuur in Gelderland en Overijssel, Tim Pardijs, jrg. 2, dec. 2010, nr. 4,  foto: Rein Lammers.

oost2

'Nee.' Het klinkt beslist. Nee, Victor Vroomkoning (1938) denkt niet veel na over zijn eigen dood. Dichtbij is hij een keer geweest, maar ook hier is hij kort over. 'Ik heb eens onder een vrachtauto gelegen, had even goed dood kunnen zijn.' Ommezien, gedichten 2008-1983 ligt in plaats daarvan op de eettafel van de Nijmegenaar, naast een stapel mappen met papieren. 'Een verzameld werk bij leven, dat is niet veel dichters gegeven', merkt hij op.

De jonge indruk die hij maakt is moeilijk te verklaren. Misschien is het de Brabantse g, de blauwe ogen, de nonchalante houding, de smalle gestalte. We rijden zo met hem naar begraafplaats Jonkerbos. Een plek die Vroomkoning uitzocht vanwege het gedicht dat hij er als stadsdichter van Nijmegen voordroeg bij een eenzame uitvaart. 'Ik schrok me dood toen de sociale dienst belde', zegt hij terwijl hij een map van de stapel pakt. 'Er was een vrouw aangespoeld bij de Waal en ik moest een gedicht schrijven voor de begrafenis. Ze had een poos in het water gelegen. Het greep me naar de keel. Ik wist zeker dat ze nog nabestaanden moest hebben, ze was vrij jong, maar ík stond daar. Ik schrijf in dat gedicht ook: 'misschien dat een van uw naasten zich nog eens over u buigt en ontfermt'.'

Vroomkoning ziet de auto niet, alleen de agenten en de bestuurders die langs de kant van de weg staan. Verderop staat een zwarte sportwagen met verkreukelde bumper. Het licht springt op groen, de dichter trekt hard op. Een angst: een telefoontje van het ziekenhuis om je te ontbieden bij het bed van je geliefden. Herkenning bij Vroomkoning. 'Als ze te lang met de auto wegblijven. En je hoort dán een sirene.' Hij maakt een gebaar en wendt zich af, loopt voorop de begraafplaats op, ondertussen wijzend naar het woord Resurectus boven de poort.

Jonkerbos is een groen park met brede lanen. Een blik over het veld met donkergekleurde graven levert een kleurrijk beeld op door de verse bloemen, gekleurde windorgels, verweerde vlinders en windmolentjes. Maar de kinderafdeling is een plek waar woorden staken. Er staat een boom waar tientallen knuffels aan vastgebonden zijn, Vroomkoning loopt er hoofdschuddend langs. In gedachten verzonken leest hij de grafschriften, zwijgt, en vertelt dan hardop hoe lang de kinderen leefden. Wijzend naar een graf van twee kinderen die op dezelfde dag stierven leest hij het grafschrift voor. Hij geeft de plek op zachte toon woorden maar steeds sterft zijn stem weg: 'Allemaal dood. Heel treurig... hopeloze dingen... mag eigenlijk niet, zo jong sterven...'

Vroomkoning twijfelt even of de plek die hij aanwijst, de plek is waar de aangespoelde vrouw werd begraven. Er is niets meer te zien. Maar het klopt wel. 'Ze is herbegraven. Ik vind het goed zo.' Enkele maanden na de begrafenis in Nijmegen kwam haar familie erachter waar ze was. Vroomkoning noteerde de geboortedatum en -plaats van de Duitse, haar woonplaatsen en de zelfmoord in de rivier. Hij bewaart haar in de map bij het gedicht.

Victor Vroomkoning Tachtig, Zijn mooiste gedichten/ Intiem bestaan, over de poëzie van Victor Vroomkoning Gebroken WitVrije ValParenOmmezienDodemontStapelenHet formaat van waterlandBij verstekVerloren spraakIJsbeerbestaanLippendienstOud zeerEcho van een echoKlein MuseumDe laatste dingenDe einders tegemoetOorlogsgeweld in OoijpolderMijn overbuurvrouw is een meeuwLevensbericht Wam de MoorHet Nijmegengevoel Langs brede rivierenOranjesingel 42 Het BenedenstadsliedIk wou dat ik een vogel wasViering 80ste verjaardag op 6 oktober 2018Vluchtelingen in de stadVroom, frivool, VileinIlja Leonard PfeijfferOmtrent VincentGelderlandDe 100 mooiste wielergedichtenVan Hugo Claus tot Ramsey NasrAvenueDe eerste eeuw van BoonDe Nederlandse poëzie in pocketformaatBoem Paukeslag!Tijd is niks, Plaats bestaatOlifant in BoaDe bruiloft van KanaSchijndel belicht en gedichtPoëzie & beeldenStadsdichters bijeenLuister - Rijk - KijkenArnhem-NijmegenAgenda 2007TransfiguratieVers verpaktVerstild Nijmegen, Agenda 2006Waar ik naar verlang vandaagHet liefste wat ik heb25 jaar Nederlandstalige poëzie 1980-2005Agenda 20051944 - Brabants Centrum - 2004Alles voor de liefdeNooit te vangen met haar eigen penNavel van ’t landSpiegel van de moderne Nederlandse en Vlaamse dichtkunst10 Jaar NijmegenprentDe geur van ieder seizoenHet is vandaag de datumDe mooiste sonnetten van Nederland en VlaanderenHoe wordt je halfopen mond gedichtRoute 65Het mooiste gedichtBr.O.Nr.Geen dag zonder liefdeInversZie de stille minuut van de roosGroesbeekOmmetje DukenburgEen proces in de hersenenKeer dan het getij en schrijf!Circuit des SouvenirsSchrijversportrettenDodemontStapelenHet formaat van waterlandBij verstekIJsbeerbestaanTurning TidesEen zucht als vluchtig eerbetoon