Onthulling van ‘Oude huizen aan de kade’, gedicht van Augusta Peaux 31 januari 2020
Aan het begin van de Poëzieweek 2020 onthulden Burgemeester Hubert Bruls en ik dit gedicht aan de zijgevel van Lage Markt 82 te Nijmegen.
Naast hem en Hans Peters (voorzitter Werkgroep Literaire Bakens ) sprak ik over Augusta Peaux.
P E R S B E R I C H T – 15 januari 2020
Nijmegen eert groot dichter Augusta Peaux (1859 – 1944) aan het begin van de Poëzieweek 2020. Met een literair baken krijgt Augusta Peaux een eerbetoon in Nijmegen, waar zij vanaf 1901 tot aan haar overlijden in 1944 heeft gewoond. Burgemeester Hubert Bruls onthult het baken met haar gedicht ‘Oude huizen aan de Kade’ - een initiatief van de Werkgroep Literaire Bakens Nijmegen - op vrijdag 31 januari om 17.00 uur. De locatie is het pand Lage Markt 81, hoek Waalkade, waar het gedicht op de kopgevel komt.
Volgens insiders en bekende bloemlezers als Hans Warren, Gerrit Komrij en Mario Molegraaf is zij een van de grootste dichters die Nederland heeft voortgebracht. Zij publiceerde slechts twee bundels. ‘Oude huizen aan de Kade’ komt uit de laatste bundel, Nieuwe Gedichten (1926). Peaux schreef indringende en overtuigende gedichten over de natuur en de liefde. Haar poëzie mist iedere Nederlandse nuchterheid. ‘Hartstochtelijke, haast stamelende poëzie, eigenaardige, wilde grootsheid’ (J.C.Bloem). Desondanks kreeg haar werk geen grote bekendheid en is zij zo goed als vergeten, ook al omdat zij een door haar zelf gewild teruggetrokken leven leidde.
Augusta Peaux was vooruitstrevend voor haar tijd. In 1873 ging zij in Dordrecht als een van de eersten naar de pas opgerichte mms. In Nijmegen, waar zij lang samenwoonde met een vrouw die vrijwel zeker haar levensgezel was, begaf zij zich in kringen van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht.
Vanaf 1901 woonde Augusta Peaux in Nijmegen, eerst bij haar ouders aan de Sint Annastraat, later op vijf adressen in de Nijmeegse binnenstad. Zij overleed op 23 februari 1944, een dag na het bombardement en werd bijgezet in het familiegraf op Rustoord. Maar haar naam ontbreekt.
Foto's van Annemarie Daalderop
OUDE HUIZEN AAN DE KADE
Zoo staren lichtschuwe uilen in de zon,
zooals die grauwe huizengevels staren
en suffen door den dag als oude vogels.
Maar met den avond staan zij scherp van bek
en scherp van klauwen op de winterlucht,
die gelig vlakt in ’t Westen, effen, koud.
Zeearenden, zoo zien zij over ’t water
heel donkere, groote beesten.